(Mã số VVYT 16-028, Giải nhất quý)
 Tranh Mẹ Têrêsa Calcutta của họa sĩ, nhà điêu khắc Hevzi Nuhiu. |
Trở về lớp học, em hỏi han về gã, rồi nhắc các học sinh của mình không được trêu chọc những người xấu số mắc bệnh điên, tội nghiệp họ. Đám trẻ ngồi im…
Em là sinh viên Công giáo, đang trong đợt đi tình nguyện Mùa hè xanh. Lần đầu em đến với xóm làng xa xôi này, lạ lẫm…
Tan giờ học, em lần mò tới túp lều nơi gã điên vẫn ở. Thấy em, gã lạnh lùng định bỏ đi, nhưng em đã mau miệng chào hỏi… Gã ngồi, chân để xõng xoài trên nền đất, cầm cái bánh em cho, nhét luôn cả vỏ nilon vào miệng, ngấu nghiến. Em phải moi ra, bóc cho gã… Gã cười hề hề… Vô tư!
Em ngó vào bên trong, mảnh chiếu đã nát bở từ năm nào, đầy đất đỏ bám chặt. Cái chăn nát nhèm, đen đen vàng vàng, chỗ sờn, chỗ rách…chả phân biệt được đâu là màu vải, đâu là màu đất…! Cái bát sứt một miếng to nằm chỏng chơ bên cạnh đôi đũa trông như hai cái que cuối tấm phản, vết cơm nguội còn dính khô từ hồi nào… Cả căn lều bốc lên một mùi hôi hôi, khăm khắm, thum thủm, tanh tanh,…tới buồn nôn!
Gã cứ ngồi đó, cái đầu nghênh nghênh hết nhìn đất lại nhìn trời, mặc kệ những câu hỏi em đặt ra, gã cứ “Ớ…ơ….ứ…ạ…hề..hề…hà…hà…” Em đi khỏi, mặt gã quay đi, cúi gằm, tủi hờn, oán ghét!
Hình ảnh mập mờ mười năm trước hiện về trong cái não điên điên của gã, không biết đâu là thật, đâu là điên… Hôm đó, gã đưa người yêu của gã đi tập bơi trên con sông ngoài làng gã. Trưa mùa hè nóng bức, con sông vắng ngắt không bóng người. Hai đứa tung tăng lùa đàn trâu xuống sông đằm. Hai ánh mắt chứa chan tình yêu cứ liếc nhìn nhau hạnh phúc… Gã vừa tốt nghiệp đại học với tấm bằng loại ưu, hết hè này, chờ gã xin được việc trên tỉnh thì sẽ về xin cưới người gã yêu. Hai gia đình ưng lắm: chúng đẹp đôi! Gã bế người yêu xuống nước, cố bé sợ hãi ôm chặp lấy gã, cười thích thú… Gã bơi giỏi nhất làng này, ai không biết! Gã tập cho người yêu nhiều buổi rồi, người yêu của gã sắp bơi được rồi đấy! Nhìn những con trâu đang lủng lẳng vẫy đôi tai đằm mình hiền lành giữa sông, gã nghĩ ra một trò vui thú. Gã kéo con trâu đầu đàn hiền lành nhất vào bờ, rồi cho người yêu gã ngồi lên lưng rồi kéo ra giữa sông… Hai đứa thích thú đưa tay đập xuống mặt sông, nước bắn tóe tung… Chán, chúng lại bốc nước ném lên trời, ngắm hạt nước long lanh rơi xuống, khoái chí… Bỗng con trâu rùng mình, chồm mình lên, phóng vèo vào bờ, cả bầy trâu nháo nhác lao theo… Hai đứa bị hất tung xuống dòng sông sâu hoắm. Người yêu gã thét lên hãi hùng… Gã với tay nắm lấy người yêu… Bỗng gã cảm thấy đau nhói ở cẳng chân: có con trâu nào đó phóng đi vội vàng đã đạp vào chân gã. Gã thấy đuối, không sao đạp chân được. Gã đang cố vùng vẫy thì người yêu gã chồm lên, hai tay gí đầu gã xuống nước liên hồi… Hoảng hồn, gã không biết phải làm gì nữa… Thấy gã bị chìm sâu, không bám được nữa, người yêu gã buông tay, dòng nước đưa người yêu gã trôi. Cố gắng lắm gã mới ngoi lên được mặt nước, cảnh tượng người yêu gã đang vùng vẫy, ngoi lên ngụp xuống, đôi mắt thất thần…rồi chìm nghỉm cứ thế đập vào mắt gã, bất lực! Gã hối hả dồn hết sức bình sinh lao theo dòng nước, nhưng cái chân đau khiến gã bị chấp chới giữa giòng, phải khó khăn lắm hắn mới bám được vào nhánh cỏ bên bờ. Tiếng thét gào kêu cứu của hắn cứ vang lên, nhưng nào ai nghe…!
Người ta vớt được xác người yêu gã ở khúc quanh gần đó, trương phềnh, trắng bệch… Thế là cả thiên hạ túm vào chửi rủa gã, đay nghiến gã, kết tội gã là kẻ giết người. Gã đau đớn mãi, cứ tự hỏi sao người chết không phải là gã… Rồi gã sợ gặp người, ngày ngày co rúm trong xó nhà. Nhưng ở nhà cũng không yên, bố mẹ gã ra một tiếng, vào một tiếng… Gã mò đến nhà thờ, mấy bà đạo đức qua lại nói móc, nói mỉa, chỉ trỏ… Gã chẳng biết đi đâu…
Rồi một sáng nọ, gã xuất hiện giữa làng, cười cười nói nói, xé áo tả tơi, tụt quần vắt lên cổ, tung tăng… Gã hiên ngang bước, thi thoảng nán lại bên một tán cây ven đường, bẻ một cành, đưa lên miệng, nhai nhai, nhá nhá… Thiên hạ gọi hắn: thằng điên!
Thế là gã thoát, không phải nghe người ta đay nghiến nữa. Nhưng, lúc đêm về, khi chỉ còn một mình, gã bật khóc, ấm ức, dơ tay đấm vào tường, đấm xuống đất, hận đời, hận người, hận chính bản thân gã… Gã muốn mình thật sự là một thằng điên! Cứ thế, gã sống lay lắt bấy lâu, dần dà cũng quen: “Mặc kệ! Tao cóc cần!”
Em vẫn đều đều tới thăm gã. Bát nước, bát canh, con cá, miếng thịt…em vẫn để dành mang tới cho gã. Em xin gã cho cắt tóc, giặt cái chăn, thay cái chiếu, rửa cái tấm phản đã chục năm đè đất… Từ ngày gặp em, gã thấy sượng. Gã chẳng nói gì, cứ lầm lầm lì lì, bảo gì gã cũng ngồi im, nhìn xa xăm, hờ hững!
Gã ngồi khoanh chân, ngoan ngoãn cho em cắt tóc, nhưng khi em định cạo râu thì gã quay đi, đứng phắt dậy, em hiểu ý nên thôi. Hôm sau, em tặng gã một bộ quần áo, một đôi dép, một bộ dao cạo râu. Gã nhận lấy, quấn lại, nhét lên mái lều, mặt lạnh tanh. Gã lại ngồi thừ cho em bấm những móng tay, móng chân đã thuộc diện…có tuổi, đen cùi cũi, sần sùi… Em tặng gã một chiếc gương với một chiếc lược nhỏ có khắc dòng chữ “Mến tặng anh Hoàng”. Gã giật mình, nhưng vội nén cơn xúc động của mình bằng tràng cười hề hề quen thuộc. Tên của gã! Sao em lại biết? Đã quá nhiều năm nay, giờ gã mới đọc được tên mình, gã tưởng cái tên đó đã biến mất rồi, gã tưởng tên của gã đã là “Thằng Điên”! Giọt nước mắt khẽ ứa ra khóe mắt, gã vùng dậy, nhảy nhót lung tung, cốt để em thấy rằng gã điên, và cũng để giấu vội giọt nước mắt đang chảy dài trên khuôn mặt đầy râu ria của gã. Gã hét, gã hò, gã cười…để che giấu cục nghẹn đang tắc ứ nơi cửa họng. Thật sự, gã muốn khóc!
Kỳ tình nguyện đã mãn, em xin được ở lại thêm vài ngày, dành thời gian sửa lại căn lều cho gã. Em treo trên bức vách những tờ lịch mới toanh: phong cảnh, thơ, ảnh Chúa, ảnh Mẹ… Em kê chiếc phản lên cao, móc bốn chiếc đinh để treo màn… Lúc em đang cố nhướn người để treo ảnh Thánh Giá nhỏ lên một nơi cao nhất của túp lều, em bất ngờ thấy gã đứng khom lưng, ra hiệu cho em đứng lên vai gã… Em sung sướng vô cùng, em vui sướng nhìn gã khiến gã bối rối quay đi vụng về, giọt nước mắt em rơi, ít ra gã cũng còn một chút người!
Ngày chia tay, em nói nhiều điều với gã lắm, nói về cuộc đời em, nói về những khó khăn em đã trải qua cũng như đang phải đối diện, nói về niềm tin của em vào một Thiên Chúa luôn yêu thương và quan phòng, dù là đôi khi con người chỉ nhìn thấy đó như là những hình phạt, những bất hạnh! Gã không nói gì, cứ đưa tay lên miệng mút mút, thi thoảng lại chấm nước miếng đưa lên khóe mắt. Nước mắt gã đã rơi từ lúc nào! Gã muốn nói một lời cảm ơn, nhưng cổ họng gã nghẹn ứ, đôi mắt rưng rưng… Lúc em đi, gã đứng trước lều, hụt hẫng, não nề, rồi chợt dơ tay lên cao, vẫy vẫy ngượng ngùng… Gã muốn nói, nhưng cái đầu gã cản lại: “Bấy lâu nay mày có mở miệng nói gì đâu. Mày là thằng điên cơ mà!”
Tối đó, dưới ánh sáng chợp chờn của ngọn nến em tặng, gã soi mình trong gương. Lâu lắm rồi gã mới thấy mặt gã, gã thấy xa lạ vô cùng! Gã nghĩ tới em, gã nghĩ tới người yêu của gã, gã nghĩ tới đời và gã nghĩ về chính gã. Những hành động đầy yêu thương của em đã làm xáo trộn cuộc đời tưởng như đã an phận, bình lặng, buông xuôi của gã. Tình thương, sự quan tâm rất người mà em dành cho gã đã như lưỡi kiếm chém tan cuộc sống mà chính gã đã dựng lên để đối chọi với cuộc đời tàn nhẫn. Gã thấy mình được yêu thương, yêu thương thực sự chứ không phải sự thương hại. Gã nhớ cái bắt tay rất đàn ông mà em dành cho gã. Gã thấy trong em gã là người! Gã lục tìm bộ dao cạo râu em tặng, gã với bộ quần áo, đôi dép trên nóc lều… Người ta đã giết gã, hay gã đã tự giết mình bấy lâu?! Có lẽ tới lúc gã phải tự mình hồi sinh rồi. Chẳng lẽ tình thương em dành cho gã là vô ích?! Không, tình thương đó lớn hơn gấp vạn cái cay nghiệt của kiếp người này, lớn hơn cả tội lỗi quá khứ, cả sự đau đớn trong tâm hồn gã, lớn hơn cả thứ khốn nạn mà người đời đã dành cho gã…!
Bình minh le lói chiếu qua căn lều xiêu vẹo. Ánh sáng hôm nay dường như đang phát ra từ bên trong, thứ ánh sáng lạ lạ, mạnh mẽ, tinh khôi, ánh vàng…
Em cứ bước đi thản nhiên trên dòng đời. Biết đâu rằng những hành động yêu thương được tuốn ra từ con tim đầy chất người nơi em đang cứu sống, đang chữa lành, đang làm hồi sinh một cuộc đời! Có biết đâu trong cõi nhân gian, hôm nay, một sinh linh mới được tái hồi, một niềm tin được thắp sáng! Hãy cứ tiếp tục yêu thương, vì đời cần lắm những tấm lòng, những hành vi nhân ái, để con người là người hơn, để cuộc đời đáng sống hơn, để nhân loại gần nhau hơn, em nhé! Dẫu là cuộc đời cay nghiệt, dẫu là oan khiên chờ đón, thì những yêu thương hãy cứ âm thầm, lặng lẽ nhưng hiên ngang, mạnh mẽ…vì vẫn luôn có đó, những yêu thương không ngờ!