Mặt trời đã lên cao, những chùm nắng chen nhau luồn qua ô cửa sổ và trải đầy trên hành lang tu viện. Đang thả hồn theo những suy nghĩ miên man, bỗng tôi nghe tiếng chị trực phòng khách:
- Duyên ơi, lúc nãy em có điện thoại. Con gái của chị Lan ở xứ Phương Hòa báo tin là chị Lan mới qua đời lúc 9 giờ em à.
Ngẩn người trong mấy giây tôi vội thưa:
- Vậy hả chị, em cảm ơn chị. Xin chị cầu nguyện cho linh hồn Isave.
Tôi liền gọi cho chị Huệ, trưởng hội Legio của giáo xứ.
- Chị Huệ ơi, chị Lan mất rồi đó.
- Dạ thưa sơ chúng con đang ở nhà chị Lan đây. Gia đình mới đưa chị ở bệnh viện về, hội đoàn chúng con cùng giáo xứ đang lo sắp xếp nhà cửa và bàn với gia đình về giờ giấc an táng cho chị.
- Họ cho mình tổ chức theo nghi thức Công giáo hả chị?
- Dạ họ đồng ý rồi. Có người nhà của chị Lan ở Hưng Yên lên nữa.
- Vậy thật là may. Cảm ơn Chúa.
* * * *
Đến giúp giáo xứ Phương Hòa được hai tháng, cha sở nhờ đưa Mình Thánh Chúa cho bệnh nhân, đây là cơ duyên tôi được gặp chị. Chị Lan không phải người ở đây, gia đình chị ở tận Hưng Yên. Khi lấy chồng, chị theo anh về đây sống đã gần 30 năm và chị mới được nhận vào giáo xứ hơn hai tháng nay.
Theo lời kể của những người trong Hội Legio, cả hai anh chị cùng làm việc ở Sài gòn. Từ khi quyết định lấy Nam, chị đã trả một giá thật đắt. Anh không chịu theo đạo mà gia đình chị là đạo gốc nên ba mẹ chị nhất định không chấp nhận một thằng rể ngoại đạo. Thế là chị chọn tình yêu và từ bỏ tất cả, bỏ Chúa, gia đình, bà con họ hàng, làng xóm. Chị bỏ đi biệt xứ lên vùng cao nguyên xa xôi này…
Đã gần 3 năm nay, từ khi biết mình mắc chứng bệnh hiểm nghèo là ung thư phổi giai đoạn cuối. Chị vô cùng sợ hãi. Chị phải chết khi tuổi đời mới 50 sao? Chị hoảng loạn thật sự và thế là theo ngày tháng, chị hoàn toàn suy sụp.
Gia đình tìm mọi cách chạy chữa cho chị nhưng không kịp nữa. Trong những ngày tháng khủng khiếp này tâm hồn chị thật túng quẩn. Không ai có thể giúp chị, dù là chồng con, những người chị yêu thương nhất. Giờ đây chị còn một mình Mẹ Maria mà thôi. Thật ra, dù không giữ đạo nhưng trong chị niềm tin vẫn không hoàn toàn mất đi. Cuộc sống của chị một mình nơi xa lạ với muôn ngàn khó khăn. Chị vẫn nhớ lời người mẹ yêu quý căn dặn trước khi qua đời: “Con phải nhớ đọc kinh, xem lễ và nhất là lần chuỗi Mân Côi, để dù không có Mẹ nhưng Mẹ Maria sẽ luôn ở bên con”. Thương mẹ nhưng chị không thực hiện được hết di nguyện của mẹ. Chị chỉ cầu nguyện cùng Mẹ Maria những khi gặp gian nan khốn khó. Và Mẹ đã luôn giúp chị.
Cách đây gần 2 tháng, chị quyết định xin chồng cho gặp Cha để xin xưng tội, rước lễ. Sau nhiều lần thuyết phục, anh mới đồng ý. Đáng lẽ ra trường hợp của chị là không được nhưng vì chị bệnh quá nặng nên cha sở cũng cho phép. Chị cũng tìm cách liên lạc với gia đình, chị có số điện của cậu em út. Nhờ đó mà năm ngoái khi Bố qua đời, chị cũng chạy về thọ tang. Nhưng gia đình vẫn không đón nhận chị. Giờ nghe tin chị bệnh nặng thế này, chắc là họ cũng xót thương…
Từ ngày chị được xưng tội, rước lễ trở lại, chị vui lắm. Lúc nào trên tay chị cũng có tràng chuỗi, chị không ngừng nghỉ kêu xin lòng thương xót của Mẹ Maria. Đây là nguồn an ủi duy nhất cho chị trong những cơn đau đớn triền miên. Nhất là có các anh chị trong Hội Legio thường xuyên đọc kinh, thăm viếng, động viên nên chị thêm lòng tin tưởng phó thác vào Chúa. Tuy vậy, trong chị vẫn còn một nỗi lo lắng đó là Chúa có tha thứ cho chị không, chị đã bỏ Chúa hơn 30 năm rồi còn gì. Chị không dám xin Ngài tha thứ. Chị chỉ chạy đến với Mẹ thôi, vì chị tin rằng không có người mẹ nào lại từ chối con mình. Dù đứa con có xấu xa, tội lỗi đến đâu.
Mỗi khi cơn đau hành hạ, chị cố gắng hết sức đọc kinh kính mừng, Có những lúc không thở nổi và gần như ngất đi, chị thấy hai người mẹ ở bên mình. Mẹ của chị và Mẹ Maria. Thật ấm áp biết bao.
Thời gian gần đây, chị không xin cho mình khỏi bệnh nữa, chỉ xin Mẹ Maria cầu cùng Chúa tha thứ cho chị. Xin Ngài đón nhận chị và gia đình chị nữa. Chị lo cho anh Nam và 3 đứa con đang sống trong lầm lạc. Đứng trước cái chết gần kề, chị cảm thấy không còn điều gì cần thiết hơn là được sống trong ơn nghĩa Chúa.
Chị đã nói với Mẹ thật nhiều. Hy vọng rằng Mẹ sẽ nhậm lời…
Cách đây một tháng, chị phải nhập viện vì cơn đau dữ dội làm chị như không thở được. Nhất là những ngày gần đây chị rất mệt, không ăn uống gì được nhưng chị muốn rước Chúa. Hôm qua, tôi đến thăm và đem Mình Thánh Chúa cho chị. Khi được rước Chúa Giêsu Thánh Thể, chị mỉm cười trông thật hạnh phúc.
Sau này hỏi Linh, con gái út đang chăm sóc chị,
- Trước khi mất mẹ có nói gì không Linh?
- Sau khi sơ về, mẹ con nói với con: “Hãy kêu các anh chị đến đây với mẹ và cầu nguyện cho mẹ. Mẹ chuẩn bị về với Chúa rồi.” Chúng con tập trung bên mẹ nhưng có biết cầu nguyện là gì đâu. Thương mẹ lắm và cũng lầm rầm khấn vái xin “Bà Chúa” cho mẹ được bớt đau đớn. Đến hai giờ chiều mẹ con yếu dần, và đi vào hôn mê cho đến 9 giờ sáng nay, mẹ nhẹ nhàng từ giã cõi đời.
* * *
Gia đình chị Lan đã ở cái xóm núi này hơn 30 năm rồi nhưng chỉ vài tháng gần đây người ta mới biết chị có đạo. Nhất là hôm nay, Khi chị qua đời, quý biện họ, anh chị em trong Hội Legio cùng các đoàn thể khác đã ngày đêm túc trực đọc kinh, cầu lễ cho chị. Trái ngược với suy nghĩ của mọi người, chị bị ung thư phổi chắc chết không ai dám đến gần. Nhưng không, đám tang chị thật ấm cúng, suốt hai ngày đêm luôn có người đọc kinh, cầu lễ, viếng xác và hiện diện cùng với gia đình.
Nhìn chị da bọc xương mà ai cũng xót xa. Cơn bệnh ung thư đã lấy đi dần sinh lực của chị. Từ một phụ nữ xinh đẹp giờ chỉ còn một cơ thể gầy guộc, khẳng khiu. Thương chị, anh và các con đã cố tìm thầy chạy thuộc nhưng không sao dành lại chị từ tay tử thần. Chị rất đau đớn nhưng không dám than khóc vì sợ chồng con buồn, chị chỉ ôm chặt chuỗi hạt vào lòng và thầm thỉ cầu xin Đức Mẹ. Ban đầu anh tưởng chị nhớ người mẹ đã mất khi chị còn nhỏ, nhưng không phải, đây là Bà Maria nào đó. Dù không thấy, nhưng mỗi lần cầu xin, chị như được an ủi và bớt vật vã, đau đớn hơn.
Trước kia, Nam rất ghét chị đọc kinh, không cho chị đi Nhà Thờ. Giờ đây, anh không thể làm gì cho chị được nên bằng lòng để cho chị cầu nguyện với Chúa. Anh cảm thấy thật hối hận vì bấy lâu nay đã ngăn cấm chị. Thì ra đạo Công giáo không toàn là chuyện mê tín dị đoan như anh nghĩ. Người Công giáo cũng thật tốt, dù không bà con họ hàng gì với gia đình anh nhưng họ đã giúp cho vợ anh nhiều lắm. Nhờ họ cầu nguyện mà chị đến lúc chết đã không còn tuyệt vọng nữa. Vậy nếu đúng như chị nói thì bên kia cái chết quả thật còn có một đời sống khác sao?
Ước nguyện của chị là khi chết được chôn cất theo nghi thức Công giáo, anh và các con cùng đến Nhà Thờ với chị lần cuối trước khi đưa chị ra huyệt mộ. Dù không muốn chút nào, nhưng đã hứa với chị rồi. Gia đình tất cả gồm anh và 3 người con trai và Linh là con gái út. Chỉ có Linh là ít ngỡ ngàng vì đã cùng Mẹ vào nhà thờ được một vài lần. Còn lại mọi người thật hết sức lạ lùng và bỡ ngỡ.
Phía nhà chị có các anh chị em và mấy người bà con ở Hưng Yên cũng lên. Nhờ có họ cùng với giáo xứ lo cho chị những ngày qua. Anh và các con làm theo những gì họ yêu cầu. Dù không hiểu nhưng đây là điều cuối cùng có thể làm cho chị được vui.
Anh thật không ngờ có rất nhiều người mà anh không hề quen biết lại đến dự lễ tang của vợ anh và đưa chị ra đến huyệt mộ. Mấy hôm nay trời mưa, đường thật lầy lội. Vì nghĩa trang giáo xứ không còn chỗ nên chị phải chôn trên triền núi cao. Quan tài đưa lên thật vất vả, thế mà mọi người hết sức tận tình như là lo cho người thân của họ vậy.
Lời cảm ơn của cậu Sang em chị, cắt đứt ngay dòng suy tư của Nam. Anh chăm chú lắng nghe. “Kính thưa cha sở, quý sơ, quý Hội đồng Giáo xứ, quý Hội đoàn, ca đoàn, bà con bạn bè cùng toàn thể cộng đoàn dân Chúa. Con xin đại diện cho gia đình tang quyến có đôi lời cảm tạ. Chị của con, Isave Nguyễn Thị Lan đã từ bỏ Chúa, gia đình, giáo xứ, làng quê để đến nơi đây. Gần 30 năm qua chị như con chiên đã đi lạc, nhưng giây phút cuối đời chị đã được giáo xứ đón nhận và chăm sóc như một người con. Chị của con đã được trở về cùng Chúa. Đây là niềm an ủi lớn cho gia đình chúng con. Xin Chúa trả công vô cùng cho Cha cùng giáo xứ. Xin cầu nguyện cho chị chúng con được sớm về hưởng kiến nhan thánh Chúa trên quê trời và cho mong ước của chị có thể thành hiện thực. Tang gia chúng con đồng bái tạ”.
Hơn ai hết, anh biết mong ước của chị không chỉ là được chết như một người con Chúa mà còn một điều quan trọng nữa là anh và các con được biết và tin Chúa. Đây là điều mà chị đã nói với Nam nhiều lần và tha thiết hơn cách đây một tuần. Lúc đó anh chẳng quan tâm, chỉ ậm ừ cho qua vì thương chị quá chứ anh nào biết Chúa là gì. Anh trộm nghĩ nếu Chúa có thật thì Ngài hãy cứu người vợ yêu dấu của anh đi. Người đã cùng anh san sẻ cuộc sống vợ chồng bao nhiêu năm qua, người đã hy sinh cả đời vì chồng, vì con, vì gia đình bé nhỏ này…
Chúa không chữa lành thân xác chị nhưng hình như đã cho chị được chết bình an. Chỉ có một điều chị còn lo lắng là anh và các con. Anh luôn cảm phục chị đã tha thứ cho anh những lúc yếu đuối và ngay đến lúc chết vẫn lo cho bố con anh. Vì thế, mong muốn của chị có đúng không?
Lúc này, rất nhiều thắc mắc hiện ra trong đầu Nam và nhất định anh sẽ tìm hiểu cho rõ. Vì khi mọi người đến lo cho tang lễ của chị có nhiều người lạ, có cả cha ở nhà thờ và mấy bà sơ nữa. Khi hỏi lý do, anh được trả lời đây là việc người có đạo phải làm, vì tình anh chị em trong giáo họ, giáo xứ, vì là con cùng một Cha trên trời.
Ba ngày sau khi chị qua đời, buổi tối, mọi người còn đến nhà cầu nguyện cho chị thật đông. Anh và các con cũng tham dự. Những lời kinh tuy nghe không hiểu nhưng cũng giúp anh phần nào nhẹ bớt nỗi mất mát lớn lao này. Nhất là khi mọi người tha thiết cầu xin với người Mẹ mà chị vẫn hằng kêu cầu khi còn sống.
“Lạy Mẹ xin yên ủi chúng con luôn luôn. Mẹ từ bi xin phá những nổi u buồn. Vì đời con gieo rắc biết bao đau thương và tràn lan gai góc vướng trên con đường….”
* * *
Một tuần sau ngày chị qua đời. Hôm nay chủ nhật, cả nhà sẽ ra nghĩa trang thăm chị. Anh đã thức dậy từ sớm, chuẩn bị mọi thứ, đặc biệt là hai chậu lan tím mà chị thích sẽ đem để trên mộ chị.
Nhìn lên bàn thờ, qua khung ảnh, chị như đang mỉm cười với anh. Nam nhủ thầm: “Lan ơi, chắc là em đã yên nghỉ. Hãy phù hộ cho anh thay em lo cho các con. Bố con anh rất muốn gặp lại em”.